پژو پارس بخریم یا پژو ۴۰۵؟ | بررسی مشخصات فنی پژو پرفروش ایران خودرو

همکاری ایران‌خودرو (IKCO/ایکو) با شرکت خودروسازی فرانسوی پژو در اوایل دهه ۱۳۷۰، تحولات زیادی را برای بازار ایران به همراه داشت. محصولات پرطرفداری مانند پژو ۲۰۶ و ۴۰۵ نتیجه این همکاری بودند که با وجود توقف عرضه آن‌ها در بازار جهانی، هنوز هم با قدرت در خط تولید ایران‌خودرو حضور دارند و بخش قابل توجهی از فروش این خودروساز را در بازار کشور تشکیل می‌دهند.

با وجود قدمت قابل توجه هر دو خودرو پژو 405 و پژو پارس (پرشیا سابق)، این دو محصول از پرفروش‌ترین‌های تاریخ ایکو به حساب می‌آیند. خودروهایی که در گذر دهه‌های اخیر، تغییرات بارز فنی و افت کیفیت چشم‌گیری را تجربه کردند، اما همچنان در صدر فروش محصولات تولید داخل بازار کشور قرار دارند. مقایسه پژو پارس با پژو 405 نکاتی را درباره تفاوت‌های این دو خودرو پرفروش در بازار ایران نشان می‌دهد.

مشخصات فنی

داستان از تولید پژو 405 آغاز شد. خودرویی که از سوی پژو در دهه ۱۹۸۷ تا ۱۹۹۷ روی خط تولید قرار داشت پیش از آن که با نمونه مدرن‌تر پژو ۴۰۷ جایگزین شود. این خودرو در ابتدای دهه ۱۳۷۰ روانه بازار کشور شد تا تنوع حضور برند پژو در بازار ایران را گسترش دهد و برای سالیان دراز در بازار ایران سلطنت کند.

پژو ۴۰۵ برای دوران عرضه خودرو قابل توجهی بود. زمانی که پای این خودرو در سال ۱۳۷۲ به بازار ایران باز شد، تنها ۵ سال از عرضه آن در بازار جهان می‌گذشت. این خودرو سدان سایز متوسط از سوی موسسه طراحی بسیار معتبر و مشهور پینینفارینا (Pininfarina) ایتالیا و بر اساس اصول طراحی وقت پژو انجام گرفت که المان‌های طراحی ان در سایر محصولات این خودروساز نیز دیده می‌شد.

نمونه‌های ابتدایی این خودرو در بازار ایران از دو پیشرانه ۱.۶ و ۲ لیتر نوع کاربراتوری بهره می‌گرفتند، اما در ابتدای دهه ۱۳۸۰، پیشرانه ۱.۸ لیتری انژکتوری با کد شناسایی XU7 به عنوان موتور پایه و استاندارد این خودرو به کار گرفته شد. تکنولوژی قدیمی این پیشرانه که تنها از ۸ سوپاپ بهره می‌گرفت، موجب عملکرد ضعیف آن از نظر توان و گشتاور تولیدی شد.

مدل پارس با نام سابق پرشیا، به عنوان فیس لیفت مدرن‌تر ۴۰۵ و الهام‌گرفته از نسخه به‌روز‌تر پژو ۴۰۶ برای این خودرو در سال ۱۳۷۹ به بازار ارائه شد. از آن‌جایی که پارس طراحی خود را از نسخه جدیدتر ۴۰۶ الهام گرفته بود، به سرعت مورد استقبال گسترده مشتریان ایرانی قرار گرفت و به عنوان محبوب‌ترین خودرو از زیرشاخه ۴۰۵ در بازار کشور جا افتاد. شرکت ایران خودرو پژو پارس را به عنوان اولین خودرو لوکس ایرانی معرفی می‌کند. اما این خودرو هیچ المان لوکس‌گرایی با خود به همراه ندارد و تنها به عنوان نسخه رده بالاتر پژو ۴۰۵، به پلتفرم مناسب ایران خودرو برای عرضه آپشن‌های مضاعف بدل شد. پارس نیز در ابتدا از پیشرانه مشابه ۴۰۵ (۱.۸ لیتری XU7) و سپس ۲ لیتری XUM بهره می‌گرفت، اما اعمال تغییرات فنی به همراه پیشرانه‌های متنوع‌تر، با جدیت بیشتری نسبت به پژو 405 روی پژو پارس اجرا شد.

استفاده از پیشرانه و گیربکس دستی/اتوماتیک ستاپ TU5 به‌کاررفته در پژو ۲۰۶ تیپ ۵ و ۶، یکی از مهم‌ترین تغییرات فنی بود که بر هر دو خودرو ۴۰۵ و پارس پیاده شد. این پیشرانه ۱.۶ لیتری انژکتوری، یکی از محبوب‌ترین پیشرانه‌های تست‌شده و تولیدشده در تیراژ بسیار انبوه است که در بازار ایران در خانواده محصولات پژو در مدت زمان بسیار طولانی حضور داشت و با بازخورد بسیار مثبت مواجه بود. فراوانی قطعات یدکی و دسترسی ساده به مکانیک‌های خبره، این ستاپ را به ارتقای فنی بسیار مناسبی برای به‌کارگیری در خانواده ۴۰۵ و پارس بدل کرد که در پژو 405 با گیربکس دستی ۵ سرعت و در پژو پارس با گیربکس اتوماتیک ۴ سرعت ارائه شد. البته نمونه اتوماتیک این خودرو نیز با توقف تولید مواجه شد و تنها با گیربکس ۵ سرعت دستی قابل عرضه است.

پیشرانه TU5 به دلیل داشتن حجم کم‌تر، دارای اندک گشتاور کمتر به نسبت XU7P است. همچنین وزن پارس در نسخه TU5 اندکی از ۴۰۵ بیشتر است. از این رو استفاده از پیشرانه به‌روزتر و پیشرفته‌تر TU5، در عمل به معنای بهبود عملکرد نهایی پارس نیست.

در نتیجه شباهت میان پژو ۴۰۵ و پژو پارس به پلتفرم و ساختار اتاق محدود شده، اما تمایز آنها به ارائه در تغییرات فنی و ظاهری قابل توجه (مخصوصا در تیپ‌های مختلف خانواده پارس) در سال‌های مختلف تولید، قابل توجه است. پژو ۴۰۵ تا پیش از دوران توقف تولید در سه تیپ مختلف GLX و GLX دوگانه‌سوز (با پیشرانه XU7) و SLX (با پیشرانه TU5) به بازار عرضه شد. اما پژو پارس در تیپ‌های متنوع‌تری به تولید رسید که امروزه تنها تیپ‌های LX و ELX آن با دو پیشرانه XU7P و TU5 در نسخه‌های سال و سفارشی (فقط با گیربکس دستی) همچنان در بازار حضور دارد. از این رو در قالب مقایسه پژو پارس با پژو 405، مدل ۴۰۵ را با پیشرانه XU7 از تیپ GLX و پارس را با پیشرانه TU5 از تیپ ELX سفارشی (نسخه فول آپشن) را مورد بررسی قرار می‌دهیم.

طراحی ظاهری

طراحی پژو 405 از دیدگاه استانداردهای امروزی بسیار قدیمی و از مد افتاده است. ایران خودرو در سال ۱۳۸۸ یک فیس لیفت داخلی برای این خودرو قدیمی ارائه کرد که شامل چراغ‌های کریستالی جلو و عقب، تغییر در طراحی سپر‌ها و جلوپنجره بود. اما شاکله کلی اتاق خودرو همچنان دست‌نخورده باقی ماند و ظاهر قدیمی خودرو قابل پنهان‌کردن نبود. باید به یاد داشته باشید که طراحی ۴۰۵ از سوی موسسه پینینفارینا ایتالیا انجام گرفت و برای زمان عرضه آن به بازار جهانی بسیار جذاب و گیرا بود. این موسسه در عین حال طراحی نسخه به‌روز‌تر ۴۰۶ را نیز طراحی کرد که الهام‌بخش طراحی پژو پارس شد.

بدون تردید آنچه در مقایسه پژو پارس با پژو 405، محبوبیت پارس را رقم زد، طراحی زیباتر و ارتقایافته آن بود که در فاصله نسبتا کمی از تولید ۴۰۵ روانه بازار ایران شد. خط شخصیت جانبی در پژو پارس بر روی چراغ‌های جلو همانند یک ابروی نازک متوقف می‌شد. چراغ‌های جلو طراحی شفاف کریستالی داشت و ضخامت چراغ‌های عقب به شکل قابل توجهی کم شده و در این خودرو با قوس‌های نرم همراه شد. طول خودرو اندکی از ۴۰۵ بیشتر بود و به همین دلیل تناسب هندسی بسیار بیشتری در قیاس با پژو ۴۰۵ قدیمی داشت. برخلاف ۴۰۵، پرشیا به عنوان یک طراحی بسیار جذاب در بازار داخل ایران، دستخوش هیچ تغییر بخصوصی نشد و از زمان عرضه تا کنون، هنوز با یک طراحی واحد به بازار عرضه می‌شود و همچنان هم جذاب و خوش‌فروش است.

طراحی داخلی

نمای داخلی پژو ۴۰۵ پیش از ارائه نسخه فیس لیفت، یک طراحی کاملا اقتصادی و میانه‌رو متعلق به دهه ۱۹۸۰ میلادی اروپا و خودروسازی پژو را به همراه داشت. داشبرد نامتقارن با طراحی راننده محوری که کنسول میانی شیب‌دار آن به قاب اصلی داشبرد پیوسته بود. غربیلک فرمان نمونه دوشاخه مشترک با برخی پیکان‌های تولیدی آن دوران بود و هیچ خبری از تریم رنگی یا تزئیناتی در داخل کابین به چشم نمی‌خورد. پژو پارس نیز رویه‌ای بسیار مشابه در پیش داشت و تنها در برخی المان‌های جزئی نظیر تریم داخلی رنگ روشن، استفاده از تزئینات طرح چوب، رودری‌های طرح‌دار متمایز و غربیلک ۴ شاخه همراه شد تا اختلاف خود با مدل تولیدی ۴۰۵ را تا حد امکان افزایش دهد.

بزرگ‌ترین تغییری که در کابین ۴۰۵ و پارس محقق شد، ارائه طراحی کاملا جدید داشبرد و فضای داخلی بود که به طراحی سوناتایی مشهور شد. این طراحی در کابین هر دو خودرو با استفاده از تریم داخلی کرمی و تزئینات طرح چوب با غربیلک فرمان ۴ شاخه همراه بود. اما تریم تزئیناتی و ترکیب رنگی در پارس اندکی پیچیده‌تر از ۴۰۵ شد تا همچنان اندک تمایز میان این دو مدل را به رخ سرنشینان بکشد. به عنوان مثال، غربیلک فرمان پژو پارس دارای کلید‌های کنترلی سیستم صوتی بود که پژو ۴۰۵ از آن بهره نمی‌برد. همین موضوع نشان می‌داد که پارس از دیدگاه سطح امکانات رفاهی تفاوت‌های محسوسی با ۴۰۵ دارد و ایکو تلاش دارد تا فاصله این دو خودرو در سبد محصولات تولیدی خود را بیش از آن چه که هست نشان دهد.

مشکل اصلی در فضای داخلی کابین نسخه فیس لیفت هر دو خودرو، افت بسیار شدید کیفیت قطعات و متریال تشکیل دهنده داخل کابین بود. تعدد قطعات تشکیل دهنده اجزا در فضای کابین، داشبرد و رودری‌ها و کیفیت مونتاژ فاجعه‌بار این دو محصول در گذر زمان باعث شد تا تنها در مدت زمان بسیار کوتاهی، متریال داخلی به سر و صدا افتاده و قطعات بر روی یکدیگر لق شوند.

مورد بسیار مهم دیگر که تمامی سرنشینان عقب ۴۰۵ و پارس بدون تردید به آن پی برده‌اند آن است که هر دو خودرو تحت عنوان سدان‌های ۵ نفره تولید می‌شدند. اما صندلی ردیف عقب این دوم خودرو بیشتر با تمرکز بر حمل ۲ سرنشین طراحی شده بود و در لبه‌های جانبی دارای قسمت‌های برجسته‌تر بود که نشیمن راحت‌تری را برای سرنشینان ردیف دوم فراهم آورد. با ورود نفر سوم به نشیمن ردیف عقب، کیفیت سواری و راحتی صندلی‌ها برای دو نفر جانبی به یک کابوس تبدیل می‌شود. عرض کم خودرو برای سه نفر مناسب نیست و دو نفر جانبی به ناچار بر روی برجستگی‌های جانبی صندلی قرار می‌گیرند. این مهم موجب برهم خوردن زاویه لگن دو سرنشین جانبی و بروز کمردرد حتی در مسافت‌های بسیار کوتاه می‌شود. متاسفانه ایران خودرو هیچ تغییری در سبک طراحی صندلی عقب خودرو ایجاد نکرد و به عقیده نگارنده در بحث مقایسه پژو 405 با پژو پارس، هر دو خودرو ۴۰۵ و پارس از گروه سدان‌های ۴ نفره به حساب می‌آیند.

آپشن ها و امکانات

در پژو ۴۰۵ هیچگاه فاکتوری تحت عنوان امکانات رفاهی وجود نداشت. حتی شیشه‌های عقب خودرو نیز از نوع دستی بود. در نتیجه این خودرو کاملا در گروه سدان‌های اقتصادی و بسیار قدیمی بازار ایران قرار داشت.

اما پژو پارس پلتفرم آزمایشی ایکو برای ارائه تعداد محدودی از قابلیت‌ها و امکانات رفاهی بود. فول‌ترین نسخه پارس با ترمز‌های دیسکی در هر چهار چرخ، غربیلک فرمان مجهز به کلید‌های کنترلی سیستم صوتی و کروز کنترل، سیستم تهویه اتوماتیک، سیستم صوتی دارای نمایشگر لمسی مولتی مدیا، دوربین دنده عقب، سنسور دنده عقب، هشدار کاهش باد تایرها، آینه‌های جانبی دارای راهنما، چهار شیشه بالابر برقی، روکش چرمی غربیلک فرمان، تریم داخلی دو رنگ با تزئینات چوبی (همانند پژو ۴۰۵ تیپ SLX)، تنظیم برقی بخش پشتی صندلی‌های جلو، دماسنج روی داشبرد و سنسور نور و باران همراه شد.

اگرچه بسیاری از این ویژگی‌ها به عنوان امکانات کاملا استاندارد در خودروهای کاملا معمولی روز بازار جهانی به حساب می‌آید، اما ایکو این قابلیت‌ها را لوکس می‌داند و پارس را تحت عنوان اولین خودرو لوکس کشور خطاب می‌کند. باید توجه داشته باشید که تمامی تیپ‌های تولیدی پژو پارس با این ویژگی‌ها عرضه نشده‌اند.

خرید پژو پارس یا پژو 405

در مقایسه پژو پارس با پژو 405، این حقیقت را که پارس در واقع همان ۴۰۵ است، نمی‌توان انکار کرد. با این حال ایران خودرو توانسته است با ایجاد یک فاصله رفاهی و ظاهری میان آن‌ها، این دو خودرو را به عنوان دو محصول موازی اما کاملا متمایز برای سالیان دراز بر خط تولید نگه‌ دارد.

در گذر از دهه‌های طولانی، ادامه تولید پژو ۴۰۵ دیگر به واقع قابل توجیه نبود، چرا که عموم جامعه بازار کشور در هر صورت مدل پارس را به عنوان انتخاب اول خود در ذهن داشتند و کمتر کسی به سراغ ۴۰۵ می‌رفت. از این رو توقف تولید خانواده ۴۰۵ پس از گذر نزدیک به سه دهه کاملا منطقی بود.

اما در خصوص پژو پارس، استقبال از این خودرو با وجود افت خیره‌کننده کیفیت و قیمت قابل توجه آن (با مد نظر قرار دادن توان فنی، قدمت طراحی و کیفیت ساخت) همچنان جالب توجه است. در نتیجه به نظر نمی‌رسد که ایکو بخواهد به این زودی‌ها این گاو شیرده و پرفروش سبد محصولات خود را کنار بگذارد. از نظر داغ بودن بازار دست دوم، اندک امکانات رفاهی و پسند عمومی، بدون تردید پژو پارس در هر تیپ ممکن، انتخاب برتری در قیاس با ۴۰۵ به حساب می‌آید.

خرید پژو پارس در مدل‌های ۱۴۰۲ امکان‌پذیر است، اما برای خرید پژو 405 باید مدت بیشتری را برای پیدا کردن مدل تر و تمیز آن صرف کرد. در بخش قیمت خودرو برای مقایسه این سدان‌ها، قیمت پژو پارس به دلیل طراحی جدیدتر و امکانات کمی تا حدودی بالاتر، بیشتر از قیمت پژو 405 است.