این شهر تابستان ندارد! | شهر بدون کولر ایران کجاست؟

در ایران شهری داریم که هیچ زمانی از سال به کولر نیاز ندارد، حتی در همین روزها که دمای بسیاری از شهرهای ایران به ۵۰ درجه رسیده و تابستان از راه نیامده، خرماپزان به راه انداخته.

ایران را کشوری چهارفصل می‌دانند که یکی از جذابیت‌های آن برای گردشگران همین تفاوت اقلیم و دمای هوا در نقاط مختلف آن است؛ بالاترین رکورد دمای هوا با ۶۳ درجه سانتی‌گراد در شهر آبادان در استان خوزستان در سال ۲۰۱۷ ثبت شده و پایین‌ترین دما با منفی ۴۶ درجه در شهر بستان‌آباد در آذربایجان شرقی و جالب‌تر اینکه، بالاترین دمای سطح کره زمین و رکورد جهانی هم متعلق به کویر لوت در استان کرمان با ۷۱ درجه بالای صفر است.

با این تفاوت دما حتما برایتان عجیب نیست که یک نفر در منطقه سردسیر در اوج تابستان مجبور به پوشیدن لباس گرم باشد یا در نیمه زمستان در مناطق گرمسیر لباس تابستانی استفاده کند. اما عجیب‌تر اینکه، در همین تفاوت‌های اقلیمی شهری داریم که هیچ زمانی از سال به کولر نیاز ندارد، حتی در همین روزها که دمای بسیاری از شهرهای ایران به 50 درجه رسیده و تابستان از راه نیامده، خرماپزان به راه انداخته.

شهر بدون کولر ایران کجاست؟

آمارهای مرکز آمار ایران نشان می‌دهد بیش از ۸۰ درصد خانوارهای ایرانی از تجهیزات سرمایشی مختلف استفاده می‌کنند که در این میان حدود ۷۰ درصد از خانوارهای شهری از کولر آبی، ۱۸ درصد از کولر گازی و ۱۲ درصد سایر سیستم‌های سرمایشی را به کار می‌برند. ما نمی‌دانیم آن ۲۰ درصد خانوارها برای خنک شدن در فصل تابستان چه می‌کنند، اما می‌دانیم در سرتاسر شهرستان چالدران چه شهر و چه روستاها، تابستانی وجود ندارد چه برسد به اینکه خانوارها نیازی به وسایل سرمایشی داشته باشند.

چالدران یکی از شهرهای آذربایجان غربی و یکی از مرتفع‌ترین شهرهای ایران است که در ارتفاع 194 متری از سطح دریا قرار گرفته و به غیر از «جنگ چالدران» نخستین جنگ دولت‌های صفوی و عثمانی در سال ۹۲۰ قمری در دشت چالدران و «قره‌کلیسا» که در فهرست میراث جهانی یونسکو جای گرفته به بارش باران‌های شدید و برف‌های سنگین هم معروف است. اما یک جاذبه دیگر این شهر را فراموش نکنید؛ اینجا شهر بدون کولر است که در پشت‌بام خانه‌هایش هیچ خبری از کولر نیست.

تابستان نداریم

«رسول آذر طوسی» شهروند و خبرنگار اهل چالدران روایت جالبی از این شهر دارد: «ما تابستان نداریم.» هوا در چالدران همیشه خنک است و در این فصل از سال حتی هنوز بخاری‌ها جمع نشده و شب‌ها وسایل گرمایشی روشن می‌شود.

آن‌طور که او روایت می‌کند، شرایط آب و هوایی به گونه‌ای است که گویی چالدران پاییز و زمستان را با هوای زمستانی، بهار را با هوای پاییزی و تابستان را با هوای بهاری سپری می‌کند و هیچ خبری از تابستان نیست.

آذرطوسی می‌گوید: «طبق رسم در جهیزیه دختران پنکه وجود دارد، اما من با ۵۰ سال سن یادم نمی‌آید در هیچ زمانی نیاز به استفاده از حتی پنکه هم در خانه‌ها شده باشد.»

محبوب عشایر

آب و هوای خنک چالدران آن را به یک ییلاق محبوب در میان عشایر تبدیل کرده است به طوری که به گفته فرماندار، در این فصل از سال شهرستان میزبان جمعیت ۳۰ هزار نفری عشایر در ۱۸۵ هزار هکتار ییلاقات خود است.

«محمدرضا عبدالله‌نژاد» با بیان اینکه ارتفاع از سطح دریا و همچنین بنای شهرستان در ارتفاعات کوهستانی موجب این آب و هوای خنک شده و کوه‌های چالدران در این فصل سال هم همچنان پوشیده از برف هستند، می‌افزاید: «شهرستان‌های سردسیر کم نیست، اما حتی شهرستان‌های سردسیر اطراف هم از چالدران ارتفاع کمتری دارند و برای رسیدن به چالدران باید گردنه‌های کوه را بالا بیایید. نکته دیگر اینکه نه تنها در روستاها بلکه در شهر هم نیازی به استفاده از کولر نیست و شاید همین موجب شده چالدران همه جا به شهر بدون کولر معروف شود.»

به گفته او، دمای هوا در چالدران در زمستان‌ها به بیش از منفی ۲۰ هم می‌رسد، اما در تابستان‌ها از ۲۲-۲۳ درجه بالای صفر بیشتر نمی‌شود و همین آب و هوا موجب شده در چالدران خبری از باغ و صیفی هم نباشد و به جای آن، شهرستان به قطب تولید سیب‌زمینی و به دلیل حضور عشایر به یکی از مراکز تولید لبنیات تبدیل شود.