مذاکره همیشه بد نیست، اما موفقیت آن منوط به شرایطی است

پایگاه خبری تحلیلی عصر همگرایی:

سیدجلال ساداتیان درباره ضرورت مذاکره  عنوان کرد: در دنیای دیپلماسی و در جهانی که بدون تعامل نمی‌توان زندگی کرد، ضرورت مذاکره امری غیرقابل انکار است.

وی ادامه داد: مذاکره به عنوان ابزاری اساسی برای برقراری ارتباط و تعامل، این امکان را فراهم می‌کند تا با طرف مقابل گفتگو کنیم.

ساداتیان با اشاره به اینکه ‌ گفتگو به معنای پذیرش بی‌قید و شرط نظرات طرف مقابل نیست، توضیح داد: در واقع هدف آن است که بفهمیم طرف مقابل چگونه فکر می‌کند و از این طریق به راه‌حلی مشترک برسیم.

به گفته این کارشناس مسائل بین الملل به این شکل حتی اگر به تفاهم کامل نرسیم، حداقل از خواسته‌ها و دیدگاه‌های یکدیگر آگاه می‌شویم و می‌توانیم برای آینده برنامه‌ریزی کنیم. 

 وی درباره انجام مذاکرات مستقیم نیز یادآور شد: گفتگو‌ گاهی از طریق واسطه‌ها انجام می‌شود، اما طبیعی است که بهترین شکل آن، گفتگوی مستقیم و بدون واسطه است. این موضوع تنها محدود به مسائل سیاسی نیست، بلکه در حوزه‌های اجتماعی و حتی قانون‌گذاری نیز صدق می‌کند.

ساداتیان ادامه داد: برای نمونه در بحث قانون‌گذاری، شنیدن نظرات مخالفان ضروری است تا بتوان به نتایجی جامع و قابل اجرا دست یافت. 

این کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد: در سطح بین‌المللی، این ضرورت به‌وضوح احساس می‌شود. در حوزه‌های اقتصادی و تجاری نیز مذاکره امری اجتناب‌ناپذیر است، به‌ویژه زمانی که پای منافع ملی در میان باشد.

وی با اشاره به اینکه مسئله‌ فعلی ما، رابطه با آمریکاست، خاطرنشان کرد: ما در گذشته فرصت‌های بسیاری برای گفتگو با آمریکا داشتیم، به‌ویژه زمانی که از پشتوانه‌  قوی‌تری برخوردار بودیم و شرایط مساعد بود. اما متاسفانه در آن مقاطع، فرصت‌سوزی‌های زیادی صورت گرفت.

ساداتیان یادآور شد: به عنوان مثال، آقای عطاءالله مهاجرانی و مرحوم آقای رجایی خراسانی پیشنهاد گفتگوی مستقیم با آمریکا را مطرح کردند، اما در آن زمان به این پیشنهادها توجه چندانی نشد. حتی پیشنهاد‌ مرحوم آقای هاشمی رفسنجانی برای گفتگوی مستقیم با آمریکا نیز به نتیجه‌ نرسید. 

این کارشناس مسائل بین الملل  بیان کرد: در دوران آقای خاتمی نیز تلاش‌هایی برای مذاکره با آمریکا انجام شد، اما موانعی وجود داشت که اجازه‌‌ پیشرفت را نداد. با این حال، در دوره‌ برجام، مذاکرات در سطح وزرای خارجه و با حضور آقای ظریف و کشورهای گروه ۱+۵ انجام شد.

دستاوردهای برجام برای مردم ایران شیرین بود

وی تاکید کرد: دستاوردهای برجام برای مردم ایران شیرین بود و تا پیش از روی کار آمدن ترامپ نیز شاهد رشد اقتصادی بودیم. علاوه بر این شرکت‌های بزرگ جهانی تمایل پیدا کردند تا به ایران بیایند و هیات‌های تجاری بزرگی به تهران آمدند. در واقع این دستاوردها نتیجه‌ مذاکرات ‌بود. 

ساداتیان افزود: بنابراین، مذاکره همیشه بد نیست، اما موفقیت آن منوط به شرایطی است. برای نمونه فرد مذاکره‌کننده باید اهلیت داشته باشد یعنی از تخصص و توانمندی لازم برخوردار باشد علاوه بر این شرایط مذاکره نیز باید مساعد باشد و در شرایط ضعف  وارد مذاکره نشویم. 

این کارشناس مسائل بین الملل ادامه داد: افزون بر این باید ارزیابی دقیقی از نقاط قوت و ضعف طرفین انجام شود و به این ترتیب‌ از کارت‌های بازی و نقاط قوت خود به‌درستی استفاده کنیم. 

وی ادامه داد: بنابراین ‌ فردی که می خواهد مذاکره کند باید اهل و به مسائل بین المللی مسلط باشد و یا از کارشناسان دارای اهلیت به خوبی استفاده کند.

ساداتیان بیان کرد: در حال حاضر، ما در موقعیتی قرار داریم که اگر به سمت مذاکره‌‌ مستقیم با آمریکا برویم، دیگر کشورهایی مانند روسیه به جای ما صحبت نخواهند کرد و این امر امکان تعامل ‌ را فراهم می‌کند.

 این کارشناس مسائل بین الملل با اشاره به اینکه  وقتی ترامپ از برجام خارج شد، حتی اروپایی‌ها نیز در مقابل او موضع گرفتند، یادآور شد: البته اقدامات ترامپ تنها به خروج از برجام محدود نشد؛ او از توافق آب و هوایی پاریس، یونسکو و حتی سازمان بهداشت جهانی نیز خارج شد.

وی تاکید کرد: بنابراین رفتارهای ترامپ را نمی‌توان صرفاً به ضعف مذاکرات نسبت داد. در واقع، مذاکرات برجام موفقیت‌آمیز بود و حتی ترامپ نیز اعتراف کرد که آقای ظریف سر آن‌ها کلاه گذاشته و در مذاکرات ‌توانمند عمل کرده است.

ساداتیان گفت: چنانچه بتوانیم با مذاکرات منسجم و متعادل، روابط متوازنی با دنیا برقرار کنیم، قطعاً قادر خواهیم بود منافع ملی خود را تأمین کنیم. شرط موفقیت در این مسیر، انتخاب مذاکره‌کنندگانی است که از اهلیت و تخصص لازم برخوردار باشند و از کارشناسان زبده در حوزه‌های اقتصادی، سیاسی، امنیتی و نظامی بهره ببرند.